เก็บตก เนื้อหาหลักสูตรอบรม เสริมวัยเก๋าสร้างสรรค์สื่อใหม่

ช่วงเดือนกันยายนที่ผ่านมา โครงการ “สูงวัยหัวใจยังเวิร์ก” ปี 2 ได้จัดกิจกรรมฝึกอบรมออนไลน์ให้กับผู้สูงวัยจากทั่วประเทศกว่าร้อยคนที่สมัครเข้าร่วมกิจกรรม Yold Storyteller : นักเล่าเรื่องออนไลน์วัยเก่า เพื่อสร้างทักษะการสื่อสารออนไลน์, เขียนบล็อก, เล่าเรื่องง่าย ๆ ให้ทรงพลัง 

โดยช่วงหนึ่งของการอบรม อ.อาชวิชญ์ กฤษณสุวรรณ หัวหน้าภาควิชาบรอดแคสต์ติ้งและการผลิตสื่อสตรีมมิ่ง มหาวิทยาลัยกรุงเทพ ได้ร่วมบรรยายในหัวข้อ “เปิดโลกสื่อมิติการเข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย” ซึ่งเหมือนการย่อวิชาสาขานิเทศศาสตร์ที่เรียนกัน 4 ปีเต็มมาไว้ใน 2 ชั่วโมงเลยทีเดียว

Media Trust นำเนื้อหาของการบรรยายที่มีประโยชน์สำหรับวัยเก๋าและวัยอื่นๆ ในการสร้างคอนเทนต์มาฝากกัน

 

อ.อาชวิชญ์ เริ่มจากการให้ข้อมูลว่า สำหรับประเทศไทยแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียที่ได้รับความนิยมมากที่สุด 3 อันดับแรก ยังคงเป็น Line, Facebook และ YouTube ตามลำดับ

 

ปัญหาของการสื่อสารคืออะไร

ถ้าคุณเป็นคนสร้างคอนเทนต์ แต่ทำอย่างไรก็ไม่ได้รับการตอบรับอย่างที่ต้องการ อาจเป็นไปได้ว่าการสื่อสารของคุณกำลังมีปัญหา ลองเริ่มจากการวิเคราะห์ปัญหาและทำเช็คลิสต์ ดังนี้

 – กลุ่มเป้าหมายไม่แน่นอน ควรกำหนดให้ชัดเจนว่าจะสื่อสารกับใคร ทั้งอายุ อาชีพ และความต้องการของคนที่เราจะสื่อสารด้วย

 

– ช่องทางการสื่อสารมีจำนวนมากเกินไป บางคนพยายามทำสื่อให้ครอบคลุมทุกแพลตฟอร์ม แต่บางช่องทางก็ไม่เหมาะกับเนื้อหาที่นำเสนอ

 

นอกจากนี้ยังมีปัญหาต่างๆ ที่เป็นอุปสรรคของการสร้างคอนเทนต์ ได้แก่ การจับประเด็นหรือเล่าเนื้อหาไม่ครบถ้วน ไม่ชัดเจน , สื่อสารแล้วไม่มีคนสนใจ , ตัวตนไม่ชัดเจน, ไม่เป็นที่รู้จัก, เป้าหมายการสื่อสารไม่ชัดเจน ไปจนถึงขาดกลยุทธ์ในการสื่อสาร

10 เทรนด์มีเดียที่ต้องจับตาในปัจจุบัน

ไฮไลท์ของการอบรมที่ทำให้ผู้เรียนมองเห็นภาพการเปลี่ยนแปลงของสื่อออนไลน์ในปัจจุบัน ซึ่งแยกออกเป็น 10 ข้อดังนี้

– ระบบสตรีมมิ่งจะเหมือนการดูทีวีมากขึ้น โดยตลาดการดูสตรีมมิ่งโตขึ้น 57% และผู้ชมยินดีที่จะดูแบบมีโฆษณาคั่น 

– ตลาด Influencer ของไทยใหญ่เป็นอันดับ 2 รองจากอินโดนีเซีย และยังมีแนวโน้มเติบโตต่อเนื่อง

– คอนเทนต์ ประเภท Shout VDO  ทำให้ธุรกิจ Shoppertainement มาแรงและเติบโตต่อเนื่อง โดย 20% ของนักช้อปมักจะซื้อสินค้าผ่านไลฟ์สด 

– สื่อเสียงอาจจะกลับมา แต่ปรับไปสู่รูปแบบดิจิทัล เพราะตามสถิติพบว่าคนไทย 55% มีการใช้แพล็ตฟอร์มสตรีมมิ่งเพื่อการฟังเพลง

– 69% คนไทยจะซื้อสินค้าเมื่อเห็นโฆษณา ดังนั้นการโฆษณาก็ยังจำเป็นสำหรับการกระตุ้นยอดขาย

– จำนวนผู้ใช้อุปกรณ์ดิจิตอลเพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะแท็บเล็ต เติบโตพุ่งสูงถึง 538%

– ผู้บริโภคชอบคอนเทนต์ที่แสดงความจริงใจ ไม่ต้องประดิษฐ์มาก และ 84% คนไทยยังเชื่อการบอกต่อจากคนรู้จัก

– คอนเทนต์กีฬาได้รับความนิยมจากผู้บริโภคชาวไทย และมีแนวโน้มที่จะซื้อสินค้าที่เป็นสปอนเซอร์ให้กับกีฬาอีกด้วย

– เมื่อสื่อกระจายตัวโฆษณาดิจิทัลอาจจะไม่ค่อยเห็นผล การวิเคราะห์ข้อมูลที่แม่นยำเพื่อเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายที่ต้องการได้มากขึ้น จะคุ้มค่ากับเม็ดเงินโฆษณาที่ต้องใช้ไป 

– ผู้บริโภคหวงแหนข้อมูลส่วนบุคคลมากขึ้น ดังนั้นต้องให้ความสำคัญและระมัดระวังในเรื่องนี้ โดยต้องระบุมาตรการปกป้องข้อมูลดังกล่าวด้วย

 

รู้จักกลุ่มเป้าหมายจะผลิตสื่อได้ตรงใจมากขึ้น

หากเราไม่รู้ว่าจะสื่อสารกับใคร ก็ย่อมทำให้เนื้อหาที่เราจะเผยแพร่ไม่ชัดเจนตามไปด้วย โดยการกำหนดกลุ่มเป้าหมาย อาจทำด้วยการแบ่งตามอายุ ซึ่งแต่ละช่วงอายุก็มีพฤติกรรมและความสนใจที่แตกต่างกัน ดังนี้ 

Gen Baby Boomer (ผู้ที่เกิดระหว่าง ปี คศ.1946-1964) 

จุดแข็ง / จุดอ่อน ให้ความสำคัญกับครอบครัว มีปัญหาด้านสุขภาพ ต้องการที่ยึดเหนี่ยวจิตใจเพื่อรับมือกับความเปลี่ยนแปลงไม่แน่นอนของชีวิต

เนื้อหาที่ติดตาม ศาสนา ข้อมูลทางการแพทย์และสุขภาพ อาหาร ท่องเที่ยว

ประเภทสื่อที่เสพ โทรทัศน์

Gen X. (ผู้ที่เกิดระหว่าง คศ. 1965-1979) 

จุดแข็ง / จุดอ่อน  ชอบเรียนรู้ด้วยตัวเอง กังวลเรื่องการเงิน รู้สึกไม่มั่นคง ต้องเป็นเสาหลักทั้งที่ทำงานและครอบครัว 

เนื้อหาที่ติดตาม การเงิน การลงทุน ทักษะการพัฒนาตัวเอง การเมือง

ประเภทสื่อที่เสพ Facebook YouTube TikTok

Gen Y. (ผู้ที่เกิดระหว่าง คศ. 1980-1996) 

จุดแข็ง / จุดอ่อน ทำงานหนักเพื่อสร้างฐานะ เริ่มมีปัญหาสุขภาพ มองหาความสมดุลของชีวิต

เนื้อหาที่ติดตาม การพัฒนาตนเอง ออกกำลังกาย อาหารสุขภาพ ความงาม ไลฟ์สไตล์ ท่องเที่ยว จัดบ้าน

ประเภทสื่อที่เสพ Facebook YouTube TikTok Instagram Streaming Platform

Gen Z. (ผู้ที่เกิดระหว่าง คศ. 19997-2009) 

จุดแข็ง / จุดอ่อน หาทางสร้างเงินตั้งแต่อายุน้อย ห่วงภาพลักษณ์ในโลกออนไลน์ กล้าแสดงความคิดเห็น 

เนื้อหาที่ติดตาม ทักษะการพัฒนาตนเอง สนใจท่องเที่ยวที่สร้างเงินไปได้ ภาษาต่างประเทศ

ประเภทสื่อที่เสพ YouTube TikTok Instagram

 

เมื่อวิเคราะห์กลุ่มเป้าหมายจนได้ข้อมูลแม่นยำว่ากลุ่มเป้าหมายมีอายุ อาชีพ ที่อยู่ มีความเชื่อ วิถีการดำเนินชีวิต และพฤติกรรมการสื่อสารเป็นอย่างไร ก็มาสู่ขั้นตอนการออกแบบเนื้อหาและเลือกใช้สื่อให้ตรงกับกลุ่มเป้าหมายนั้น โดยมี 3 องค์ประกอบหลัก 

MESSAGE – เนื้อหาหรือข้อมูลที่จะเผยแพร่ ผ่านคอนเทนต์ต่างๆ

MEDIA – ประเภทของสื่อที่จะใช้ เช่น Facebook YouTube TikTok Instagram Streaming Platform 

SEQUENCE – ช่วงเวลาในการเผยแพร่ ซึ่งต้องสอดคล้องกับช่วงเวลาเสพสื่อของกลุ่มเป้าหมาย

เป้าหมายของการสื่อสาร

สุดท้ายคือการกำหนดผลที่คาดว่าจะได้รับจากการผลิตและเผยแพร่สื่อนั้นๆ  ซึ่งสามารถกำหนดเป้าหมายได้ ดังนี้

สร้างความตระหนักรู้ [Awareness]

เหมาะกับสินค้าหรือบริการที่เกี่ยวกับนวัตกรรม ข้อมูลข่าวสารที่เป็นประโยชน์ สร้างความเท่าเทียบทางสังคม กระตุ้นความเอื้ออาทร เช่น สถานการณ์คนป่วยโรคเรื้อรังที่เพิ่มมากขึ้น เพราะการบริโภคอาหารที่ไม่สมดุล เป็นต้น

 

การกระตุ้นให้เกิดพฤติกรรม [Activation]

สื่อที่มีคุณภาพและมีความถี่ในการเผยแพร่มากพอ จะมีผลต่อการปรับพฤติกรรมผู้รับสื่อได้ เช่น สื่อโฆษณาที่ชี้ให้เห็นโทษของการขับรถเร็วจนเกิดอุบัติเหตุ ก่อให้เกิดความสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สิน เพื่อเปลี่ยนพฤติกรรมผู้ขับขี่ให้ลดความเร็วและเพิ่มความระมัดระวัง

 

สร้างการมีส่วนร่วม [Participation]

เหมาะกับสื่อโฆษณาประชาสัมพันธ์โครงการต่างๆ เช่น รณรงค์ให้ร่วมบริจาคเงินเพื่อช่วยเหลือผู้ป่วยยากไร้ ซื้อสินค้าในแคมเปญพิเศษเพื่อร่วมกันทำบุญ การบริจาคอวัยวะ เป็นต้น

 

สร้างความผูกพัน [Engagement]

กลยุทธ์การสร้าง Brand Awareness หรือความจงรักภักดีของผู้บริโภค จะมีผลต่อการขายสินค้าหรือบริการระยะยาว ซึ่งสามารถใช้ประเด็นใกล้ตัวมานำเสนอ เช่น ความสำคัญเรื่องสิ่งแวดล้อม สังคม หรือของเล่นของเด็กต้องปลอดภัยและมีผลต่อพัฒนาการเรียนรู้ เป็นต้น

 

 

ทั้งหมดเป็นข้อมูลบางส่วนจากกิจกรรมฝึกอบรม Yold Storyteller: นักเล่าเรื่องออนไลน์วัยเก่า โดยโครงการสูงวัยหัวใจยังเวิร์ค ปี 2 ซึ่งเปิดห้องเรียนอย่างจริงจัง 2 วันต่อเนื่อง ภายใต้การสนับสนุนจากกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ ที่ต้องการเพิ่มทักษะการผลิตและความเท่าทันสื่อให้ผู้สูงอายุ สามารถติดตามความเคลื่อนไหวของกิจกรรมต่างๆ ได้ที่  https://www.facebook.com/youngoldyoungwork