รีวิว เส้นทางท่องแดนธรรม โลกเสมือนจริง
ในงานมหกรรมพุทธธรรมนำสื่อสร้างสันติสุข ปีที่ 2 เมื่อช่วงปลายปีที่ผ่านมามีการเปิดตัวสื่อธรรมดีในรูปแบบห้องสมุดโลกเสมือนจริงหรือ Virtual Exhibition เป็น Big Data รวบรวมผลงานด้านพุทธศาสนา หลักธรรมคำสอนที่มีอยู่กระจัดกระจายตามที่ต่างๆ ซึ่ง ดร.ธนกร ศรีสุขใส ผู้จัดการกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ บอกว่า รวบรวมมาตั้งแต่ปี 2565 และในปี 2566 ก็ได้รวบรวมเพิ่มเติม นำเสนอโดยแบ่งหมวดหมู่เพื่อเผยแผ่ให้ทั้งคนไทยและชาวต่างชาติ ไม่ว่าอยู่ที่ไหนบนโลกสามารถเข้าถึง เรียนรู้ ปฏิบัติตาม และนำไปประยุกต์ใช้
“พุทธศาสนาเป็นเรื่องใกล้ตัว ไม่มีจุดไหนในชีวิตที่ไม่เกี่ยวกับธรรมะเลย ธรรมะคือชีวิตประจำวัน ในภาวะที่โลกสับสนวุ่นวายโกลาหล ทั้งโรคระบาด เศรษฐกิจ สงคราม ถ้ามีธรรมะไว้ยึดเหนี่ยวเราจะรอด”
“เพราะหลักธรรมในพุทธศาสนาเราไม่ได้เรียนเพื่อรู้อย่างเดียว เราศึกษาเพื่อจะปฏิบัติ แล้วก็ไปถ่ายทอดให้ผู้อื่นได้เข้าถึงหลักพุทธธรรมนั้นด้วย” ดร.ธนกร ระบุ
บางคนอาจมองธรรมะเป็นเรื่องของคนสูงวัยหรือพวกชอบถือสันโดษ แต่อันจริง ธรรมะ กลับเป็นเครื่องกำกับสำคัญสำหรับชีวิตสมัยใหม่ที่แม้มีความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี แต่สภาวะของจิตใจหรือกระทั่งชีวิตต้องนับได้ว่าถดถอย เมื่อก่อนอาจมองว่าถ้าอยากแสวงหาธรรมต้องเข้าวัด แต่โลกปัจจุบัน ธรรมะอยู่ใกล้เราแค่ปลายนิ้ว ทีมกองบรรณาธิการจึงทดลองเข้าไปแสวงหาธรรมในช่องทาง Virtual Exhibition โดยคลิกเข้าไปที่เว็บไซต์ www.มหกรรมพุทธธรรมนำสื่อสร้างสันติสุข.com
พบหน้าแรกก็คลิกเมนูเข้าสู่ระบบอีกครั้ง คราวนี้จะปรากฏภาพของ ดร.ธนกร ซึ่งกล่าวให้ข้อมูลเบื้องต้นของ Virtual Exhibition เพื่อเผยแพร่ธรรมะ
ตรงนี้เราจะฟังจนจบหรือคลิกเมนู “ข้าม” ก็จะเปลี่ยนไปหน้าซึ่งเป็นเมนูหมวดหมู่ มีเสียงระฆังพลิ้วลมเป็นเสียงประกอบ โดยแบ่งนิทรรศการออกเป็น 5 หมวดสาระสำคัญ ได้แก่ 1.นิทรรศการดูธรรม 2.นิทรรศการฟังธรรม 3.นิทรรศการอ่านธรรม 4.นิทรรศการสนทนาธรรม และ 5.นิทรรศการท่องเที่ยวธรรม
หน้านี้ออกแบบโดยใช้ดอกบัวเป็นสื่อแบ่งหมวดหมู่ โดยเราสามารถคลิกไปที่โดมรูปดอกบัวในหมวดที่เราอยากไปท่องโลกเสมือนนั้น หรือคลิกที่หมวดหมู่ด้านล่างเว็บก็ได้เช่นกัน สำหรับเนื้อหาในนิทรรศการทั้ง 5 หมวด มีตัวอย่างเนื้อหา ที่เมื่อคลิกเข้าไป ก็จะไปปรากฏหน้าเหมือนเป็นซุ้มทางเดินเข้าสู่ห้องโถงนิทรรศการ กดคลิกต่อเนื่อง ภาพก็จะเคลื่อนเหมือนเราเดินเข้าไปในห้องซึ่งสามารถดูได้ 360 องศา ซึ่งในห้องนั้นก็จะมีฉากแสดงเนื้อหาธรรมมะเรียงรายให้เราเลือกคลิกสนใจเรื่องไหนก็คลิกเข้าไปดูได้ทันที ซึ่งข้อสังเกตอันหนึ่งก็คือ ผู้เข้ารับชมต้องใช้สัญญาณเน็ตที่มีความแรงในระดับหนึ่งเพื่อให้สามารถโหลดข้อมูลได้แบบไม่สะดุดมากนัก โดยเนื้อหาในแต่ละหมวด อาทิ
1. หมวดนิทรรศการ “ดูธรรม”
เมื่อคลิกเข้าไปในหมวดนี้ จะพบกับเนื้อหาธรรมะในรูปแบบวิดีโอ ซึ่งตอนนี้รวบรวมเรื่องราวน่าสนใจไว้ 60 เรื่อง อาทิ
– แอนิเมชั่น “พระมหาชนก” หนึ่งในการตูนแอนิเมชั่นของไทย ในพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระปรมินมหาภูมิพลอดุลยเดช ที่พระองค์เป็นผู้อำนวยการสร้าง และตรวจสอบทุกขั้นตอน โดยมีบุคลากรและผู้ชำนาญการด้านแอนิเมชั่น มาสร้างสรรค์ผลงานให้เราได้รับชมกัน ใช้ระยะเวลาผลิตทั้งสิ้น 4 ปี จากปี 2553 – 2557 โดยในพระราชนิพนธ์ เรื่อง พระมหาชนก มีทั้งหมด 3 องค์ คือ องค์ที่ 1 กำเนิด องค์ที่ 2 ความเพียร และองค์ที่ 3 ปัญญา ซึ่งจัดทำโดยสำนักงานส่งเสริมอุตสาหกรรมซอฟต์แวร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) หรือ SIPA
– แอนิเมชั่น “เมืองนิรมิต แห่งจิตตนคร” พบกับคู่บารมีความปรารถนาฝ่ายดีของเจ้าเมือง ผู้นำความสุขสงบร่มเย็นมาสู่จิตตนคร และฝ่ายตรงข้ามอย่างสมุทัยผู้ฉ้อฉล ผู้นำความรื่นเริงบันเทิงใจ สร้างบ้านเมืองให้สวยงาม เป็นที่พอใจของเจ้าเมืองและชาวจิตตนครแต่เจ้าเมืองหารู้ไม่ว่าสมุทัยมีแผนการที่จะทำลายจิตตนคร ทำให้ชาวเมืองลุ่มหลงในอบายมุข และซ่องสุมกำลังเหล่าสมุนอย่าง โลโภ โทโส โมโห เอาไว้ด้วย จำนวน 29 ตอน เจ้าของลิขสิทธิ์ : กรมการศาสนา
– แอนิเมชัน “สัมมาทิฏฐิ ทะลุมิติมายา” ผลงานพระนิพนธ์ในสมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร ที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ได้ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณทรงตรวจทานต้นฉบับด้วยพระองค์เอง และได้พระราชทานพิมพ์แจกในโอกาสต่าง ๆ หลายครั้ง มีเนื้อหาเกี่ยวกับหลักธรรมคำสอนในพระพุทธศาสนาที่สอดแทรกอยู่ในเนื้อเรื่อง ให้นำไปประยุกต์ใช้ได้จริงในชีวิตประจำวัน จำนวน 84 ตอน เจ้าของลิขสิทธิ์ : บริษัท อีโนวา จำกัด
– วิดีโอสอนธรรมะ จากรายการสามเณร ปลูกปัญญาธรรม – True Little Monk อาทิ เรื่อง รู้จัก “ให้” โดยพระอาจารย์นวลจันทร์ กิตติปัญโญ เรื่อง เรียนสัจจะจากธรรมชาติ โดยพระไพศาล วิสาโล เรื่อง เรียนรู้อย่างเท่าทัน โดยพระปัญญานันทมุนี เรื่อง เป็นผู้นำ ธรรมให้ดู โดยพระภาวนาเขมคุณ เรื่อง “มนุษย์” โดยพระภาสกร ภูริวฑฺฒโน เป็นต้น
2. หมวดนิทรรศการ “ฟังธรรม”
เมื่อคลิกเข้าไปในหมวดนี้ จะพบกับเนื้อหาธรรมะในรูปแบบเสียง ซึ่งมีคลิปเสียง 44 เรื่อง อาทิ
– บทสวดมนต์ไหว้พระก่อนนอน แผ่บุญ แผ่กุศล ขออโหสิกรรม บทสวด 3 พระคาถาของพระพุทธเจ้า ลิขสิทธิ์ : ธรรมดี Channel
– สติและปัญญา เทศนาธรรม โดย สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ลิขสิทธิ์ : ฟังธรรม ออนไลน์
– บทสวดมนต์ ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร พาหุงมหากา แหล่งที่มา Baiboon Channel
– บทเพลงสวดมนต์ ทำนองสรภัญญะ แหล่งที่มา Siammelodies คลังดนตรีไทย คลังดนตรีเพลง และศูนย์รวมธรรมะบรรยาย
– นิทานบันเทิงธรรม โดย ธรรมสภา ชุด นิทานชาดก 56 เรื่อง
3. หมวดนิทรรศการ “อ่านธรรม”
เมื่อคลิกเข้าไปในหมวดนี้ จะพบกับเนื้อหาธรรมะในรูปแบบหนังสือออนไลน์ มีให้เลือกอ่าน 45 เรื่อง อาทิ
– ละโลก โบกธรรมพรรษาแรกในกระแสธรรม เขียนโดย ภูริวฑฒโนภิกขุ ลิขสิทธิ์ : เพจ Pagoda
– อุปสรรคของการปฏิบัติธรรม เขียนโดย รัญจวน อินทรกำแหง ลิขสิทธิ์ : เพจ Pagoda
– การ์ตูน เรื่อง น้ำใจไอ้ทอง การ์ตูนส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมให้แก่เด็กและเยาวชน ลิขสิทธิ์เนื้อหา : สุมาลี โฆษิตนิธิกุล ลิขสิทธิ์รูปภาพ : กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม
– คู่มือชีวิต ลิขสิทธิ์ : มูลนิธิสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช วัดบวรนิเวศ ในพระบรมราชูปถัมภ์
– นิทานชาดก ฉบับการ์ตูน ตอน สัจจังกิรชาดก คนใจบาป จัดทำโดย กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม
4. หมวดนิทรรศการ “สนทนาธรรม”
เมื่อคลิกเข้าไปในหมวดนี้ จะพบกับเนื้อหาธรรมะในรูปแบบการสนทนาธรรม จากรายการต่างๆ ซึ่งมีให้เลือกชม 40 เรื่อง อาทิ
– “วัด” ไม่ใช่เพียงสถานที่ หากคือสิ่งที่อยู่ภายใน กับ ” พระสุธีวชิรปฏิภาณ”, ธรรมชาติกล่อมเกลาใจ กับ พระไพศาล วิสาโล, รากฐานวัฒนธรรมของชาวพุทธ กับ พระเทพวัชรเมธี, ศีล 5 ฉบับง่ายๆ กับ พระราชธรรมนิเทศ (พระพะยอม กัลยาโณ), ศาสนา” มีหรือไม่มี อยู่ที่การดำเนินชีวิต กับ พระอาจารย์ชยสาโร และสมาธิ ความสงบ สบาย และความรู้สึกเป็นสุข กับ พระเมธีวชิโรดม (ว.วชิรเมธี) จากรายการ วาทะ พระ ทอล์ก ลิขสิทธิ์ : สถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส
– วนิ อินพุทธ ธรรมะ Gen Z ของ Tiktoker สายธรรมที่มีคนตามนับแสน!! จากรายการคุย กับ อุ๋ย ลิขสิทธิ์ : นที เอกวิจิตร (อุ๋ย บุดด้าเบลส) Channel
– สนทนาธรรม กับ เจ้าประคุณสมเด็จพระมหาธีราจารย์ฯ จำนวน 4 ตอน จากแหล่งที่มา : กองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์
5. หมวดนิทรรศการ “ท่องเที่ยวธรรม”
เมื่อคลิกเข้าไปในหมวดนี้ จะพบกับเนื้อหาธรรมะในรูปแบบการท่องเที่ยวเชิงธรรมะ จากรายการต่างๆ ซึ่งมีให้เลือกศึกษาเที่ยวชมสถานที่น่าสนใจ 20 แห่ง อาทิ
– “ตามรอยเส้นทางธรรมแห่งศรัทธา” จังหวัดเชียงราย จากรายการจาริกเส้นทางบุญ ในมิติทางศาสนา ลิขสิทธิ์ : กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม
– เส้นทางท่องเที่ยวศาสนิกสัมพันธ์ในมิติศาสนา จังหวัดสกลนคร จากรายการเส้นทางท่องเที่ยว ลิขสิทธิ์ : กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม
– จาริกไทย จาริกธรรม จังหวัดฉะเชิงเทรา จากรายการจาริกไทย จาริกธรรม ลิขสิทธิ์ : กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม
– “4 ศาสนา 5 ความเชื่อ” วัดปรกยานนาวา จากรายการ เส้นทางแสวงบุญ “๔ ศาสนา ๕ ความเชื่อ” ลิขสิทธิ์ : กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม
– เที่ยวชุมชนยลวิถี จังหวัดกระบี่ “แหลมสัก ชุมชนมากเสน่ห์ ดินแดนทะเล 3 ด้าน วัฒนธรรม 3 สาย” ชาวไทยพุทธ มุสลิม จีน จากรายการ เที่ยวชุมชน ยลวิถี ลิขสิทธิ์ : กองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์
นอกจากนี้ ยังมีไอคอน “หนูได้ธรรม” ที่รวบรวมผลงานที่ได้รับการคัดเลือกจากโครงการประกวดคลิปสั้น “หนูได้ธรรม” ในหัวข้อ “การให้ข้อคิดธรรมะในชีวิตประจำวัน” มาเผยแผ่ด้วย
สรุปรวมแล้วก็เป็นช่องทางสื่อที่วิธีการใช้ไม่ยาก โดยเฉพาะบนมือถือหรือไอแพด ซึ่งสามารถใช้นิ้วแตะสัมผัสรับชมได้อย่างง่ายดาย ต้องถือว่าเป็นความพยายามของกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ในอีกขั้นสำหรับการสร้างสื่อดี สู้กับสื่อร้าย
